MONA

I.

MONA

apud Saxones, teste Bedâ l. de temp. rat. c. 13. Lu nam significat: Mon Germanis superiorib. aliis Man, non a Dorico Μάνη pro Luna, sed a Mon, vel Man, veterrimo ipsorum Rege et Deo patrio, quem Tacitus in German. c. 2. meminit, et illi in Luna celebrabant. Hinc Lunam masculinô, ut Hebraei, quibus Sol quoque femininum est, dicunt genere, der Mon: dominamque eius et amasiam, e cuius aspectu alias languet, alias respiscit, die Sonn, quasi hunc Lunam, hanc Solem. Unde et idolum Lunae, viri fingebant specie, tunicati et caputiô induti, erectis cornibus, quare κηρασφόρος Plutarcho, et aculeatis claceis: ad velocitatem denotandam, conspicui. Nec solum Lunam ipsam, sed in Luna Aegyptiorum Isidem, iuxta Tacitum in German. c. 9. Graecorum Romanorumque Cererem et Proserpinam, iuxta Diod. Siculum: et Gallorum Ditem, iuxta Caesarem, Germani coluêre. Ditem autem rentur eruditi, sub Manni nomine, Thuisconis filii, qui Nimrodi, i. e. Saturni Babylonici coaetaneus censetur, contineri. Qui omnes cum inferna haberentur Numina, et nocturnis maxime delectarentur ceremoniis, non Germani solum, sed et omnes Boreales populi, Noctemprae Die, Hiemen prae Aestate, Lunam prae Sole, et in Luna, tamquam in πανθέῳ et totias caelestis virtutis receptaculo, ac administratrice, ceteros omnes venerati sunt.l In auspicandisigitur

negotiis temporibusque distinguendis, Lunam superstitiosius observârunt, a nocte diem exordientes, et pro dierum multitudine noctium substituentes numerationem. Vide de Gallis Caes. l. 6. de Germanis Tacitum, loc. cit. de Anglis Henr. Spelmannum in Glossar. Archaeol.

II.

MONA

insula inter Angliam, et Hiberniam sita, ut Ptol. et Plin. l. 4. c. 16. eam describunt, Monna Xiphilino in Nerva.

Haec olim Druidum sedes fuit, Tacito auctore l. 14. Annal. c. 29. et in Agric. c. 14. et 18. hodie Anglesey, teste H. Lhuydô et Lelandô, Mon vero antiquis Britannis. Sed haec insula angustô vadô tantum a Britanniae continente disiuncta conspicitur, ex quo quis fortasse hanc non esse Caesaris Monam, quam mediô cursu inter Britanniam et Hiberniam statuit, possit suspicari, sed potius eam, quam Anglo-Saxones hodie Man nominant. De qua vide Monaoeda. Baudrando Insul. est Walliae Borealis prope Arvoniam, a qua separatur angustô fretô Menai. Circuitus 60. mill. pass. Oppida praecipua Bellomariscus Beaumaris et Novoburgus, Newburgh. Ibi 74. Parochiae, ex Speedo. Angliae mater, ob fertilitatem cluet. Est et insula huius nominis p???va in Rheni ostio, apud Frisios. Prior, eô tempore, quô Normanni Britanniam infestârunt, titulô Regni, sub Angliae tamen Regibus, ornata fuit. Complectebatur autem illud Regnum varias Insulas, Hebrides maxime: unde Rex Manniae Rex Insularum dictus est. Vide supra Mannia.